5. Vergi ödəyicilərinə göstərilən  xidmətlərin təkmilləşdirilməsi. 

Vergi ödəyicilərinə göstərilən xidmətlərin çeşidinin və keyfiyyətinin yüksəldilməsi Vergilər Nazirliyinin fəaliyyətində mühüm yer tutur. 2003-2013-cü illərdə bu  məqsədlə  keçirilmiş tədbirlər sistemli və ardıcıl səciyyə daşıması ilə diqqəti çəkir.

Vergi mədəniyyətinin formalaşdırılması və vergi ödəyicilərinin məlumatlandırılması baxımından kütləvi informasiya vasitələrinin mühüm rolu nəzərə alınmaqla, 2000-ci ildən «Vergilər» qəzeti, 2003-cü ildən isə «Azərbaycanın vergi xəbərləri» (hazırda «Azərbaycanın vergi jurnalı») jurnalı dərc edilir.

Ötən illərdə gənc nəslin vergi biliklərinin yüksəldilməsi məqsədilə müxtəlif vəsaitlərin, o cümlədən dərslik və dərs vəsaitlərinin hazırlanmasına ciddi diqqət yetirilmişdir. Gənc nəslin vergilər haqqında bilgilərinin artırılması məqsədilə  ümumtəhsil məktəblərinin şagirdləri üçün üç dərs vəsaiti, habelə ali məktəb tələbələri üçün bir neçə dərslik nəşr edilərək ödənişsiz paylanılmışdır. 2013-cü ildə Azərbaycanda ilk dəfə «Vergi Ensiklopediyası»nın nəşrini də xüsusi qeyd etmək olar. 

Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti (ADİU) ilə əməkdaşlıq çərçivəsində 2001-ci ildə «Vergi və vergiqoyma» kafedrasının yaradılması vergilər sahəsində ixtisaslı kadrların hazırlanması baxımından səmərəli nəticələr vermişdir. Vergi maarifləndirilməsi prosesinin mühüm tərkib hissəsi kimi ADİU-da Bakı və respublikanın müxtəlif bölgələrində fəaliyyət göstərən ali məktəblərin tələbə və magistrantları arasında «Vergilər» mövzusunda olimpiadalar keçirilir. 2006-cı ildən bəri tələbə və magistrantlar arasında olimpiadalar təşkil edilmiş və qaliblər mükafatlandırılmışdır.

Vergilər Nazirliyi 2002-ci ildə Azərbaycan, rus və ingilis dillərində rəsmi internet səhifəsini (www.taxes.gov.az) yaratmış ilk dövlət qurumlarından biri olmuşdur. Digər mühüm yenilik 2003-cü ildə «195» Telefon-məlumat xidmətinin yaradılması olmuşdur. Vergi ödəyicilərinin, habelə əhalinin vergi qanunvericiliyi və onun tətbiqi, Vergilər Nazirliyinin təqdim etdiyi elektron xidmətlər barədə operativ, düzgün, vergi orqanlarına gəlmədən məlumat almalarını, eyni zamanda vergi qanunvericiliyinin pozulması halları barədə müraciətlərin qəbulunu təmin etmək məqsədilə Vergilər Nazirliyinin  195 nömrəli Çağrı Mərkəzi fəaliyyət göstərir.

195 nömrəli Çağrı Mərkəzi 2003-cü ilin sonunda Bakı şəhərini əhatə etməklə fəaliyyətə başlasa da 2006-cı ilin may ayının əvvəlindən etibarən əhatə dairəsi genişləndirilərək respublikanın bütün regionlarından olan sual və müraciətlərin qəbul edilməsini həyata keçirir. 2009-cu ilin sentyabr ayından etibarən isə İqtisadi İnkişaf Nazirliyi də bu xidmətə qoşulmuşdır.

2011-ci ildə “Beynəlxalq Sertifikatlaşdırma və Sorğu Mərkəzləri İnstitutu” tərəfindən keçirilmiş auditin nəticəsinə əsasən Azərbaycan Respublikasının Vergilər Nazirliyinin Çağrı Mərkəzinə Standartlaşma üzrə Avropa Komissiyası (“Austrian Standards plus”) tərəfindən EN-15838 Standartlarına uyğunluğu barədə “Nr.S 2011 043” nömrəli 15.10.2011-ci il tarixli keyfiyyət Sertifikatı verilmişdir.

2012-ci ildə sertifikatlaşma şərtlərinə uyğun olaraq keçirilmiş təkrar auditə əsasən Standartlaşma üzrə Avropa Komissiyası Çağrı Mərkəzinə EN-15838 Satandartlarına uyğunluq barədə yenilənmiş keyfiyyət Sertifikatı təqdim edilmişdir ki, həmin sertifikat hər iki ildən bir müşahidə monitorinqinin keçirilməsi şərti ilə 08.11.2018-ci il tarixədək qüvvədədir.

Fəaliyyətə başladığı dövrdən Telefon-məlumat xidmətinə 2,2 milyondan çox müraciət daxil olmuşdur. Bundan başqa, 2010-cu ildən Çağrı Mərkəzində «Mesaj xidməti» vasitəsilə daxil olmuş müraciətlərin cavablandırılmasına başlanılmışdır.

195 Çağrı Mərkəzinə edilən müraciətlərin illər üzrə müqayisəli cədvəli

Uşaq və yeniyetmələrdə vergilərdə dair ilkin təsəvvürlərin formalaşdırılması və onların bu sahədə biliklərinin dərinləşdirilməsi məqsədilə 2003-cü ildən başlayaraq hər il Uşaq-Gənclər Yaradıcılıq Sarayının «Uşaq dünyası» qalereyasında 1 İyun - Uşaqları Beynəlxalq Müdafiə Gününə həsr olunmuş  «Vergi uşaqların gözü ilə» adlı rəsm və inşa müsabiqələri keçirilir. Həmin dövrdən 11 rəsm və inşa müsabiqəsi keçirilərək qaliblər mükafatlandırılmışdır.

Vergilərin könüllü ödənilməsi sisteminin inkişaf etdirilməsi, sahibkarlığın inkişafı və əlverişli biznes mühitinin formalaşdırılması məqsədilə vergi ödəyiciləri üçün xidmət mərkəzləri yaradılmışdır. 2007-ci ildən bəri Vergilər Nazirliyi tərəfindən əsasən regionlarda, xüsusilə də vergi orqanı olmayan iri şəhər və rayonlarda 55 mərkəz istifadəyə verilmiş, onlar müasir kompüter və kompüter avadanlıqları, sürətli kommunikasiya sistemi ilə təchiz edilmişdir. Xidmət mərkəzlərinin fəaliyyəti vergi orqanları tərəfindən həyata keçirilən yoxlama-nəzarət, təhlil və təhqiqat, məcburi alınma prosesləri istisna olunmaqla, vergi ödəyicilərinə göstərilən xidmətlərin bütün spektrini əhatə edir. Bu xidmətlərə vergi qanunvericiliyinə dair sualların cavablandırılması; hesabat, ərizə, arayış və digər sənədlərin tərtibatı; elektron sənəd mübadiləsi və elektron imza (o cümlədən Asan İmza) üzrə xidmətlərin göstərilməsi; fiziki şəxslərin real vaxt rejimində (onlayn) qeydiyyatı; nəzarət-kassa aparatlarının onlayn qeydiyyata alınması və qeydiyyatdan çıxarılması; təsərrüfat subyekt­lərinin onlayn qeydiyyatdan çıxarılması; vergi və rüsumların, cərimələrin elektron formada ödənilməsi; POS-terminalların quraşdırılması və onlardan istifadə qaydalarının izahı; yazılı və eləcə də telefonla edilmiş müraciətlərin cavablandırılması və s. məsələlər daxildir.

2014-cü ildə Vergilər Nazirliyinin Vergi ödəyicilərinə xidmət mərkəzi də daxil olmaqla 55 xidmət mərkəzi, Naxçıvan MR Vergilər Nazirliyinin və rayon vergilər şöbələrinin xidmət strukturlarının əməkdaşları tərəfindən ümumilikdə 301192 vergi ödəyicisi qəbul edilərək onlara 395645 xidmət göstərilmişdir.  Xidmətlərin əhatə dairəsinin genişləndirilməsi məqsədilə mərkəzlərin Avtomatlaşdırılmış Vergi İnformasiya Sisteminə (AVİS) inteqrasiyasına başlanılmışdır.

«Vergi dostları» layihəsi çərçivəsində ucqar kənd və qəsəbələrdən seçilmiş müəllimlər vergilərin təbliğində, əhalinin, vergi ödəyicilərinin məlumatlandırılmasında və maarifləndirilməsində vergi əmək­daşlarına kömək göstərirlər. Vergilər Nazirliyi isə bu işdə onlara metodiki dəstək göstərir, elektron vasitələrdən istifadə imkanları yaratmaqla vergi təbliğatı işini səmərəli qurmağa çalışır. Vergi sahəsində məlumatlandırma, maarifləndirmə və təbliğat işini genişləndirmək, “vergi” məfhumunu ölkəmizin bütün ərazisinə, xüsusilə Ərazi Vergilər Departamentlərinin və İdarələrinin, Rayon Vergi Şöbələrinin yerləşdiyi şəhər və rayon mərkəzlərinin əhatəsindən kənarda olan kənd və qəsəbələrə, hər bir ailəyə çatdırmaq, bununla da vətəndaşlarda vergi mədəniyyətini formalaşdırmaq məqsədilə “Vergi Dostları” Layihəsi çərçivəsində 2013-cü il ərzində 1405 nəfər “Vergi Dostları” şəbəkəsinə cəlb olunmuş, bununla da Ərazi Vergilər Departamenti və İdarələrinin, Rayon Vergi Şöbələrinin əhatə dairəsinə daxil olan 53 rayon üzrə ümumtəhsil məktəblərinin müəllimləri “Vergi Dostları” şəbəkəsinə cəlb olunmuşdur. 2012-2014-cü illər ərzində “Vergi dostları” şəbəkəsinə cəlb olunmuş müəllimlərin sayı – 1541 nəfərdir.

Beynəlxalq və ictimai təşkilatlarla əməkdaşlığın mühüm formatlarından biri kimi geniş ictimai müzakirələrin təşkilinə də diqqət yetirilmişdir. Bu məqsədlə 2012- 2015-ci illərdə dövlət orqanlarının, beynəlxalq təşkilatların, eyni zamanda ictimai birliklərin və vergi ödəyicilərinin müəyyən qrupunun iştirakı ilə «Azərbaycanda vergi sistemi: reallıqlar və perspektivlər» mövzusunda Vergi Forumu keçirilmişdir.