4.Əlavə dəyər vergisi.

Əlavə dəyər vergisi malların, işlərin, xidmətlərin istehsalı prosesində yaranan və onlar satıldıqca büdcəyə, keçirilən dəyər artımının bir hissəsinin büdcəyə alınması formasıdır.

Əlavə dəyər vergisinin ödəyiciləri aşağıdakılar müəyyən edilmişdi:

• Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə müvafiq surətdə hüquqi şəxs statusu olan, istehsal və başqa kommersiya fəaliyyəti göstərən müəssisələr və təşkilatlar, o cümlədən xarici investisiyaların qoyulduğu müəssisələr;

• malları, işləri və xidmətləri öz adından satan qeyri-məhdud ortaqlıqlar;

• istehsal və başqa kommersiya fəaliyyəti göstərən fərdi (ailəvi) xüsusi müəssisələr;

• Azərbaycan Respublikasının ərazisində yerləşən müəssisələrin müstəqil surətdə mallar, işlər və xidmətlər satan filialları, şöbələri və başqa ayrıca bölmələri;

• Azərbaycan Respublikasının ərazisində istehsal və başqa kommersiya fəaliyyəti göstərən beynəlxalq birliklər və xarici hüquqi şəxslər;

• hüquqi şəxs statusuna malik olmayan, sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan və qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada sahibkar kimi qeydə alınan şəxslər.

Vergitutma obyekti isə aşağıdakılar idi:

1.  Azərbaycan Respublikasının ərazisində malların (idxal mallarından başqa), o cümlədən istehsal-texniki təyinatlı malların, görülmüş işlərin və göstərilmiş xidmətlərin satışı üzrə dövriyyələr;

2. Qanuna uyqun olaraq həm özünün istehsal etdiyi, həm də kənardan alınmış bütün malların satışı üzrə dövriyyələr, habelə aşağıdakı dövriyyələr vergitutma obyektləri;

· müəssisə daxilində xərcləri istehsal (tədavül) məsrəflərinə aid edilməyən malların (işlərin, xidmətlərin) xüsusi istehlak üçün, habelə öz işçilərinə satışı üzrə dövriyyələr;

· dəyəri ödənilmədən malların (işlərin, xidmətlərin) başqa mallar (işlər, xidmətlər) müqabilində satışı üzrə dövriyyələr;

· malların (işlərin, xidmətlərin) əvəzsiz olaraq və ya dəyəri qismən ödənilməklə başqa müəssisələrə və ya fiziki şəxslərə verilməsi üzrə dövriyyələr.

 Əlavə dəyər vergisi 28 faiz dərəcəsi ilə ödənilirdi.  Azərbaycan Respublikasının iqtisadi mənafeyini qorumaq üçün Ali Sovetin Milli Şurasının razılığı ilə Nazirlər Kabineti Azərbaycan Respublikasının hüdudlarından kənara - manatın tədavüldə olduğu zonaya göndərilən bəzi xammal və material növləri üzrə əlavə dəyərin başqa vergi dərəcələrini müəyyən etmişdi.